II pielgrzymka

o. Mikołaj Rudyk OFM

Kalwaria Zebrzydowska

"Bóg bogaty w miłosierdzie"

Druga pielgrzymka Ojca Świętego do Kalwarii Zebrzydowskiej

19 sierpnia 2002 roku

W ostatnim dniu ósmej podróży apostolskiej do Polski, 19 sierpnia 2002 roku, Ojciec Święty Jan Paweł II nawiedził sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej w Kalwarii Zebrzydowskiej, obchodzące w tym roku swoje 400-lecie. 7 listopada 2001 roku delegacja Prowincji oo. Franciszkanów – Bernardynów i klasztoru w Kalwarii Zebrzydowskiej przekazała w Watykanie Ojcu Świętemu oficjalne zaproszenie na uroczystości jubileuszowe, podpisane przez metropolitę krakowskiego kard. Franciszka Macharskiego, prowincjała bernardynów o. Romualda Koślę i przełożonego klasztoru o. Władysława Waśkę. Ojciec Święty, przyjmując tekst zaproszenia, powiedział: „Pożyjemy, zobaczymy”.

Wizytę papieską w Kalwarii poprzedził odpust Wniebowzięcia NMP obchodzony od 10 do 15 sierpnia pod hasłem ósmej pielgrzymki Papieża do ojczyzny: „Bóg bogaty w miłosierdzie” , który był bezpośrednim, duchowym przygotowaniem do głównej uroczystości jubileuszowej pod przewodnictwem Ojca Świętego Jana Pawła II w dniu 19 sierpnia 2002 r. W ostatnim dniu odpustu, 15 sierpnia, w uroczystość Wniebowzięcia NMP, po kilkugodzinnej procesji z figurą Matki Bożej Wniebowziętej poprzedzonej Mszą św. celebrowaną przy kościele Grobu Matki Bożej przez bpa. Leona Dubrawskiego z Kamieńca Podolskiego, została odprawiona przy ołtarzu polowym o godz. 11.00 Msza św. pontyfikalna z okazji 400-lecia sanktuarium. Głównym celebransem był kard. Józef Tomko, emerytowany prefekt Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów, Słowak z pochodzenia, który wygłosił również okolicznościowe kazanie. Koncelebrowali: metropolita krakowski, kard. Franciszek Macharski i Jego biskup pomocniczy Kazimierz Nycz oraz ordynariusz z Kamieńca Podolskiego na Ukrainie bp Maksymilian Dubrawski OFM. W południe, o godz. 12.00 Ojciec Święty Jan Paweł II, przemawiając do wiernych zebranych na modlitwie Anioł Pański w Castel Gandolfo i – za pomocą telemostu – w Kalwarii Zebrzydowskiej, zwrócił się do pątników kalwaryjskich: „Pozdrawiam pielgrzymów, którzy zgromadzili się w Kalwarii Zebrzydowskiej pod przewodnictwem kardynałów i biskupów, aby … obchodzić 400-lecie istnienia Sanktuarium. Łączę się z wami duchowo z nadzieją, że jak Pan Bóg pozwoli, sam wkrótce dołączę do kalwaryjskich pątników”. Był to bardzo wzruszający moment. Pielgrzymi zareagowali na słowa Papieża oklaskami oraz okrzykami: „Czekamy, czekamy”.

Zaraz po przylocie do Polski, 16 sierpnia, w przemówieniu powitalnym w Krakowie–Balicach, Jan Paweł II wśród trzech głównych celów swojej pielgrzymki do Ojczyzny wymienił odwiedziny w sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej „Jest nim dziękczynna modlitwa za 400 lat istnienia sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej, z którym byłem związany od najmłodszych lat (…)”. Do Kalwarii Ojciec Święty przybył drogą przez Skawinę, Radziszów, Krzywaczkę, Izdebnik i Brody. Cała trasa była przystrojona kolorowymi wstążkami, flagami i emblematami religijnymi. Sama zaś bazylika i jej otoczenie udekorowane zostały skromnie – właściwie tylko kwiatami, a na jej frontonie umieszczono dwie flagi: papieską i polską oraz transparent z napisem: „1602-2002. 400 lat Sanktuarium.”. Kalwaria nie tolerowałaby zbyt wystawnej dekoracji, bo została już w nadmiarze udekorowana przez otaczającą przyrodę, zieleń traw i drzew. O krajobrazie tego miejsca bardzo ciepło mówił Ojciec Święty 7 czerwca 1979 r. Przyjmując jako dar obraz, przedstawiający panoramę Kalwarii, powiedział, że nosi nadal w sercu piękno miejscowego krajobrazu. I dodał: „Te drzewa są też bardzo piękne. Niech Bóg broni, żeby miały kiedyś te drzewa tutaj zginąć.”. Krajobraz Kalwarii został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (1 XII 1999 r.), co jest pięknym prezentem na przypadający w tym roku jubileusz 400-lecia sanktuarium. Budowle sakralne Kalwarii Zebrzydowskiej zostały rozmieszczone pośród wzgórz, lasów, łąk i strumieni, do których prowadzą aleje i dróżki porośnięte trawami i obsadzone drzewami.

Wzdłuż trasy papieskiego przejazdu, od Krakowa po Kalwarię, i w samym mieście Biskupa Rzymu witały ogromne tłumy ludzi. Wokół bazyliki i na Dróżkach zgromadziło się ok. 60 tysięcy pielgrzymów z całej Polski, w samej zaś bazylice oczekiwało na Ojca Świętego ok. 500 osób: księża diecezjalni, franciszkanie – bernardyni, siostry zakonne, przewodnicy pielgrzymek do Kalwarii, grający rolę Apostołów w misterium pasyjnym, przedstawiciele władz. Jan Paweł II w Kalwarii pojawił się ok. godz. 9.30. Jego przyjazd oznajmiły wszystkie kalwaryjskie dzwony oraz śpiew zgromadzonych ludzi: „Witaj, witaj Ojcze kochany tu na Kalwaryi umiłowany. Janie Pawle, synu tej ziemi bądźże pozdrowiony między swoimi”. Kolumna papieska zatrzymała się przy górującej nad miastem bazylice pw. Matki Bożej Anielskiej od strony Ukrzyżowania. Ojciec Święty udał się przez krużganki Drogi Krzyżowej do kaplicy Matki Bożej Kalwaryjskiej i tu przed Jej cudownym wizerunkiem modlił się ponad pół godziny. Zapanowała całkowita cisza. Modlitwa Papieża mocno przemówiła do zebranych, przypominając im, że modlitwa jest obowiązkiem chrześcijanina. Warto tu nadmienić, że przemówienie papieskie wygłoszone w Kalwarii 7 czerwca 1979 r. było przede wszystkim wezwaniem do modlitwy. „Niech z tego miejsca do wszystkich, którzy mnie słuchają tutaj albo gdziekolwiek, przemówi proste i zasadnicze papieskie wezwanie do modlitwy. Jest to wezwanie najwyższe. Najważniejsze. Najistotniejsze orędzie.”.

Kilka minut po godzinie 11 rozpoczęła się Msza św. pod przewodnictwem Ojca Świętego Jana Pawła II, upamiętniająca 400–lecie istnienia sanktuarium ufundowanego przez Mikołaja Zebrzydowskiego w 1602 r. Koncelebrowali: kardynałowie (Angelo Sodano, Józef Tomko, Zenon Grocholewski z Rzymu, Józef Glemp, Prymas Polski, Franciszek Macharski, metropolita krakowski, Henryk Gulbinowicz, metropolita wrocławski i Marian Jaworski, metropolita lwowski), arcybiskupi (Stanisław Nowak, metropolita częstochowski, Władysław Ziółek, abp. łódzki, Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce, Edward Nowak z Rzymu), biskupi (Stanisław Dziwisz, osobisty sekretarz Ojca Świętego, Albin Małysiak, Jan Szkodoń i Kazimierz Nycz z Krakowa, Piotr Libera, sekretarz generalny Episkopatu Polski), generał Zakonu, o. Giacomo Bini, 10 polskich prowincjałów franciszkańskich oraz 10 bernardynów z klasztoru kalwaryjskiego. Oprawę liturgiczną tworzyli klerycy WSD oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. Grała orkiestra dęta, tak jak w czasie odpustów. Śpiewano pieśni kalwaryjskie. Obecni byli pątnicy w charakterystycznych strojach, grający rolę Apostołów w Chwalebnym Misterium Męki Pańskiej oraz asysty w strojach regionalnych. Tak nawiązano do tradycji kalwaryjskiej, co zostało przez wszystkich bardzo dobrze przyjęte. Słowa powitania w imieniu Zakonu, Klasztoru i zgromadzonych pątników skierował do Jana Pawła II prowincjał bernardynów o. Romuald Kośla. „Witamy Ciebie wszyscy w Twojej Kalwarii, w Twoim sanktuarium, które nawiedzałeś wielokrotnie… jesteś jednym z tych, którzy całe to bogactwo duchowe kalwaryjskiego sanktuarium potrafią dostrzec, a przez dar osobistej modlitwy ów duchowy rezerwuar – jak sam go nazwałeś – jeszcze bardziej powiększyć”. W homilii Ojciec Święty przypomniał, że do Kalwarii pielgrzymował jako dziecko i młodzieniec, a potem jako kapłan, biskup i kardynał i że tu zdobywał także siłę do rozwiązywania wielu problemów. Homilię zakończył przejmującą modlitwą – zawierzeniem Matce Bożej Kalwaryjskiej siebie samego, Kościół i Ojczyznę. Pielgrzymi podziękowali Ojcu Świętemu za to zawierzenie serdecznymi oklaskami. Jest ono obecnie każdego dnia odmawiane w bazylice kalwaryjskiej po każdej Mszy św., odprawianej dla wiernych.

Po przekazaniu darów ołtarza podszedł do Papieża przełożony klasztoru i kustosz sanktuarium, o. Władysław Waśko i przyjął z Jego rąk złoty krzyż z masą perłową specjalnie wykonany z okazji 400-lecia Sanktuarium. Dołączył go do dotychczasowych darów papieskich: monstrancji (1979), świecy paschalnej (1979), złotej róży papieskiej (1987), i różańca perłowego (1997). W czasie Mszy św. Ojciec Święty udzielił Komunii św. ok. 30 wiernym, a na zewnątrz komunikowało kilkudziesięciu księży. Na zakończenie Mszy św. Ojciec Święty Jan Paweł II poświęcił korony dla obrazów: Matki Bożej Sokalskiej do kościoła franciszkanów – bernardynów w Hrubieszowie, do kościoła franciszkanów – bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim, do kościoła franciszkanów – reformatów w Pilicy oraz kopię obrazu Matki Bożej Kalwaryjskiej do kościoła pod Jej wezwaniem w Praszce, w archidiecezji częstochowskiej. Przed błogosławieństwem Ojciec Święty podziękował za modlitwy w Jego intencji w sanktuarium kalwaryjskim i poprosił o dalsze modlitewne trwanie tu w jego intencjach. Po Mszy św. Papież udał się do klasztoru, gdzie w refektarzu zjadł obiad z zaproszonymi Gośćmi oraz bernardynami kalwaryjskimi. Posiłek przygotowała kuchnia klasztorna, kierowana przez siostry serafitki. Po obiedzie Ojciec Święty odpoczął w specjalnie przygotowanym dla niego pokoju. O godz. 15.15 spotkał się w bazylice z zakonnikami franciszkańskimi z całej Polski. Udzielił im błogosławieństwa apostolskiego i odleciał śmigłowcem do Krakowa. Przed odlotem do Rzymu odwiedził jeszcze niespodziewanie klasztory Kamedułów na Bielanach i Benedyktynów w Tyńcu.

Msza św. pod przewodnictwem Papieża, odprawiona w bazylice pw. Matki Bożej Anielskiej, 19 sierpnia 2002 r., była kulminacją obchodów 400-lecia fundacji sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej. Było to jubileuszowe spotkanie pielgrzymów kalwaryjskich z największym wśród nich Pielgrzymem, papieżem Janem Pawłem II.

Kalwaria Zebrzydowska od roku 1978 jest miejscem modlitwy w intencji Ojca Świętego. Codziennie w Jego intencji jest odprawiana Msza św. i są również odprawiane Dróżki. Od chwili śmierci Papieża modlimy się na Kalwarii o Jego rychłe wyniesienie na ołtarze.